3 Nisan 1937 Karabük Demir Çelik Fabrikasının Temeli Atıldı

 

Günün Olayı

Türkiye’nin Sanayileşmesinde Büyük Bir Adım

KARABÜK DEMİR ÇELİK FABRİKALARININ TEMELİ ATILDI

3 Nisan 1937

 Milletlerin Tarihinde önemli dönüm noktaları vardır. Türk ekonomi tarihînin önemli köşe taşlarından birisi de   Karabük Demir Çelik Fabrikasının kurulmasıdır... Büyük Atatürk, Liderliğindeki  Genç Türkiye'nin en önemli hedeflerinden birisi de ekonomik kalkınma ve sanayileşmedir. Sanayileşme için ana hedeflerden birisi de entegre demir çelik tesislerinin, en uygun yerde ve süratle kurulmasıdır.

Demir çelik sanayisinin kurulmasına yönelik ilk girişimlere İktisat Vekâleti tarafından 1925 yılında başlatılır.. Ancak demir çelik sanayisinin kuruluşu ile ilgili mevzuat altyapısı hazırlanmasına karşılık 1932 yılına kadar bu konuda bir sonuca varılamamıştır. ,

1932 yılında ise yabancı uzmanlara yeniden inceleme ve araştırma yaptırılmış, Demir Çelik sanayisinin kuruluş yerinin ve karşılaşılabilecek problemlerin tespiti için Sümerbank ve Genel Kurmay temsilcilerinin ortaklaşa yürüttükleri çalışma sonucu  Türkiye'nin ilk entegre demir- çelik sanayinin; maden kömürü havzasına ve sahile yakınlığı, demiryolu güzergahında bulunuşu, jeolojik bakımdan ağır endüstrinin kurulmasına elverişli olması ve stratejik uygunluğu nedeniyle 13 hanelik Karabük Köyü'nde kurulmasına karar verilmiştir. Tesislerin yapımı ise, 10 Kasım 1936 tarihinde İngiliz Hükümeti ile imzalanan 2,5 Milyon Sterlinlik kredi anlaşmasına dayalı olarak H.A.Brassert Firmasına ihale edilmiştir.

Tesisin temeline ilk harcı, 3 Nisan 1937 tarihinde dönemin Başbakanı İsmet İnönü koymuş bu ilk harçtan sadece bir yıl sonra 1 Mart 1938 yılında makine montajlarına başlanılan Karabük Demir Çelik Fabrikaları, Türk mühendis, teknisyen ve işçilerinin üstün çabaları sayesinde 2 yıl gibi kısa bir sürede tamamlanarak, 6 Haziran 1939'dan itibaren peyderpey işletmeye alınmıştır.

Başlangıçta Sümerbank'a bağlı bir müessese olarak faaliyetini sürdüren Karabük Demir Çelik Fabrikaları, işletmenin muhtelif ünitelerin ilavesi ile genişletilmesi üzerine 13.05.1955 yılında Sümerbank'tan ayrılarak bağımsız bir İktisadi Devlet Teşekkülü durumuna gelmiş ve "Türkiye Demir ve Çelik İşletmeleri Genel Müdürlüğü" adını almıştır. Etibank'ın bir müessesesi olan Divriği Demir Madenlerinin de bünyesine katılmasıyla 1976 yılına kadar Türkiye Demir ve Çelik İşletmeleri Genel Müdürlüğü olarak faaliyetini sürdüren Karabük Demir Çelik Fabrikaları, bu tarihten sonra Bakanlar Kurulu kararnamesi ile yeniden yapılandırılmış ve Genel Müdürlüğe bağlı bir müessese haline getirilmiştir. Karabük Demir Çelik Fabrikalarının yapısındaki en önemli değişiklik ise 1994 yılında gerçekleşmiştir.

Karabük Demir Çelik Fabrikalarının, 5 Nisan 1994 tarihli ekonomik istikrar kararları çerçevesinde kapatılmasına karar verilmiştir. Ancak, ülkemize sayısız hizmetleri olan Karabük Demir Çelik Fabrikalarının kapatılması kararına karşı, fabrikada örgütlü bulunan Çelik İş Sendikası ve bağlı çalışanlarıyla birlikte tüm yöre halkı büyük tepki göstermiş ve kamuoyunda oluşan bu tepkiler Karabük Demir Çelik Fabrikaları için yeni bir sürecin başlangıcı olmuştur. Dönemin hükümeti ile sürdürülen uzun görüşmeler sonrasında fabrikanın özelleştirme kapsamına alınması sağlanmış ve Karabük Demir Çelik Fabrikaları Müessesesi, yöre halkı ve fabrika çalışanlarının kurduğu KARDEMİR A.Ş'ne 30.03.1995 tarihinde devredilmiştir...

 

TARİHTE BUGÜN

3 Nisan

 

1927- Ünlü edebiyat eleştirmeni Fethi Naci Doğdu…

1930- Türk kadınlarına belediye seçimlerinde seçme ve seçilme hakkı tanıyan yeni Belediyeler Kanunu kabul edildi.

1937- Karabük Demir Çelik Fabrikaları'nın temeli, Başbakan İsmet İnönü tarafından, Zonguldak'ın Karabük köyünde, atıldı.

1948- ABD Başkanı Harry S. Truman, ekonomik yardımları içeren Marshall Planı'nı imzaladı.

1949- 12 ülke Washington'da Kuzey Atlantik Paktı’nı (NATO) kuran anlaşmayı imzaladı.

1950- Türkiye'ye Marshall yardımıyla 30 milyon dolar değerinde tarım makineleri geldi.

1951- İstanbul bir kumarhanede yakalanan Büyük Doğu dergisinin sahibi Necip Fazıl Kısakürek 30 lira para cezasına çarptırıldı.

1954- Adana'da, Türk Havayollarına ait uçak düştü, 25 kişi öldü. Kazada arkeolog, felsefeci ve siyaset adamı Remzi Oğuz Arık da 55 yaşında iken vefat etti.

1963- 27 Mayıs, ''Hürriyet ve Anayasa Bayramı'' ilan edildi.

1992- Ankara'nın Çankaya İlçesi Kaymakamlığı'na vekil olarak atanan Azize Düşer, Türkiye'nin ilk kadın kaymakamı oldu. 1995 yılında da İlk Asil kadın kaymakam Özlem Bozkurt Öankırı’nın Orta ilçesinde göreve başladı.

1992- Şair ve siyasetçi  Necdet Evliyagil, Ankara'da öldü.

2000- Avrupa Konseyi üyesi Arnavutluk, ölüm cezasını kaldıran protokolü geçen yıl bugün imzaladı. Böylece Avrupa'da idam cezasını kaldırmayan tek ülke Türkiye kaldı.

2007- Fransa'da hızlı tren, deneme sürüşünde saatte 574,8 km hıza erişerek dünya rekoru kırdı.

2007 Türk pop şarkıcısı, besteci ve söz yazarı Kayahan Öldü