TARİHİMİZDE İLK RESİM SERGİSİ ve 27 ŞUBAT

 

Günün Olayı

Osmanlı’da İlk Resim Sergisinin açılması

Osmanlı Devleti’nde, Tanzimat Fermanı ile başlatılan çağdaşlaşma hareketleri, Sultan Abdülaziz’in tahta yeni geçmesiyle, bir değişim atmosferi yaratmıştı. Sultan Abdülaziz, Osmanlı’nın uluslararası ilk fuarı olan Sergi-i Umumi-i Osmani‘nin düzenlenmesine ön ayak oldu. 27 Şubat 1863 tarihinde, açılan Sergi-i Umumi-i Osmani 1 Ağustos 1863’e kadar sürdü.

Sergi-i Umumi-i Osmani, Londra, Paris ve New York’ta gerçekleştirilen fuarlardan örnek alınarak hazırlanmıştı. Sergi salonu, kendi içinde 13 ana bölüme ayrılmıştı. Bu ana bölümler içinde tarım ürünleri, el sanatları, tekstil ürünleri, sanayi ürünleri, maden ürünleri, deri ürünler, mobilya, halılar, çalgılar vardı. Fuarın açılışına Sultan Abdülaziz’in yanı sıra, Sadrazam Yusuf Kamil Paşa, Mısır Hıdivi İsmail Paşa, Hariciye Nazırı Ali Paşa ve Serasker Fuad Paşa katıldı. Sulatan Abdülaziz açılış günü tam 4 saat sergide kaldı. Sonra da sık sık geldi. Çarşamba ve cumartesi günleri sadece kadınlara tahsis edilen bu fuar, beş ay boyunca haftanın her günü açıktı. Fuarı, 150 binden fazla yerli ve yabancı ziyaret etti.

Sultan Abdülaziz güzel sanatlara, özellikle de hat, müzik ve resim sanatına oldukça ilgi duyan bir hükümdardı. Birçok batılı ressamdan dersler alan Abdülaziz, yurt dışından çeşitli ressamların kompozisyonlarını da getirtirdi. Bu dönem, Osmanlı’da resim alanında önemli gelişmeler yaşanmış, resim sanatına karşıtlık son bulmaya başlamıştı. Dolayısıyla fuar kapsamında Sultan Abdülaziz’in desteğiyle bir resim sergisi de açıldı. Bu sergiye devlet erkânı, yerel halk ve yabancı gazeteciler büyük ilgi gösterdi.

Resim sergisi denilen bölümde; mimari çizimler, çizimler, kara kalem çalışmalar, haritalar, baskılar, suluboya ve yağlı boya resimler sergileniyordu. Resimleri ağırlıklı olarak Harbiye Mektebi öğrencileri yapmıştı. Amadeo Preziosi, Giovanni Brindesi gibi batılı ressamların suluboya eserleri de sergilendi. Etkinlik boyunca, Asakir-i Şahane Muzıkası ziyaretçilere müzik dinletileri sundu.

Dönemin İstanbul basını, Sergi-i Umumi-i Osmani fuarının açılışında ve serginin devamı boyunca sürekli yayın yapmış; gerek fuar gerekse resim sergisi hakkında değerlendirme yazılarına yer vermişti.

Onlardan biri de Mecmu-i Fünun’un Şubat-Mart 1863 sayısında yer alan bir yazıydı. Sergi ile ilgili, “Bizde resim sanatı henüz çocukluk döneminde ise de, Harbiye Mektebi öğrencilerinin yaptıkları tablolar son derece güzeldir. Fotoğraf sanatı eserleri de, bu konuda Avrupa ülkeleri seviyesine ulaşıldığını göstermektedir” ifadelerine yer verilmişti.

Yabancı basın tarafından da ilgiyle takip edilen fuardan övgüyle söz edilmiş, kültürel detaylara da haber içeriklerinde yer verilmişti.

Bu resim sergisi, Fuar içinde açılan ilk karma resim sergisi olarak önemlidir. Ancak ilk kişisel resim sergisini bu tarihten 10 yıl sonra Şeker Ahmet Paşa açacaktır.

 

27 Şubat

1644 - Divan şairi ve Şeyhülislam Yahya öldü

1863 - Türkiye'de bilinen ilk resim sergisi, İstanbul Atmeydanı'nda açıldı. Serginin açılmasına Sultan Abdülaziz destek verdi.

1880 - Haydarpaşa-İzmit Demiryolu işçileri greve çıktı.

1914 - İlk Osmanlı pilotlarından Tayyareci Sadık Bey öldü.

1919- Bahriye Nazırı Ali Rıza Paşa, Hükümet'ten istifa etti. Ali Rıza Paşa'nın d'Esperey'in isteği üzerine Hükümet'in eski bakanları tutuklamak ve Anayasaya aykın olarak divanıharplerde yargılamak isteyişi yüzünden istifa ettiği sanılıyor. 3 Mart'ta da Tevfik Paşa Hükümeti bütünüyle çekilerek yerini Damat Ferit Kabinesi'ne bırakacaktır

1919 - 9. Ordu Komutanı Yakup Şevki Paşa, Beşinci Kafkas Tümeni Komutanı Albay Mürsel Bey'in İngilizler tarafından Baku'da 23 Şubat'ta tutuklanması üzerine, Erzurum'dan Hükümet'i yeniden uyardı: Yabancı bir hükümet kumandanlarımızı rastgele tutuklayacak ise halimiz neye varacaktır?

1921- İktisat Bakanlığı'na Celal Bey (Bayar) seçildi. Celal Bey, 136 mebustan 88'inin oyunu aldı.

1937 - Özel teşebbüsçe inşa edilen ilk Türk gemisi "Belkıs", Haliç'te törenle denize indirildi.

1947 - Karikatürist Cemal Nadir Güler öldü.

1964 - Coca-Cola'nın Dünya üzerindeki 1916. fabrikası İstanbul'da açıldı. Tamamıyla yerli yatırımla kurulan şirketin sermayesi 14 milyon liraydı.

1971 - TRT bir açıklama yaparak; parasızlık nedeniyle radyo yayınlarını 18,5 saatten 8 saate indirmek zorunda kalacağını bildirdi.

1973 - MHP senatörü Kudret Bayhan, 15 yıl hapse mahkûm oldu. Bayhan, Fransa'ya uyuşturucu madde sokmaktan yargılanıyordu.

1976 - Hayali mobilya ihracatı ve vergi iadesi yolsuzluğundan sanık Yahya Demirel için tutuklama kararı verildi. Gelişen olaylar üzerine Ecevit "Demirel'in siyasi hayatta kalma hakkı yoktur" dedi.

1982 - Barış Derneği'nin 44 yöneticisi tutuklandı. Barış Derneği'nin yöneticileri gizli örgüt kurmak, yönetmek, suç sayılan fiili övmek, komünizm ve bölücülük propagandası yapmakla suçlanıyorlardı.

1985 - Bazı Ege illerindeki okulların, "Devrim" olan adları değiştirildi.

1988 - Türkiye'de ilk yapay kalp ameliyatı, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbni Sina Hastanesi'nde yapıldı. Hasta, gerçek kalp bulunamaması yüzünden bir süre sonra öldü.

1995 - Kuzey Irak'ın Zaho kentinde bir ticaret merkezinde bomba patladı; 76 kişi öldü, 83 kişi yaralandı.

1995 - Mercedes kaçakçılığından hükümlüyken yeniden yargılanan millî futbolcu Tanju Çolak, "suçu ihbar ettiği" gerekçesiyle Mahkeme tarafından serbest bırakıldı.

2001 - Başbakan Bülent Ecevit, Dünya Bankası Başkan Yardımcısı Kemal Derviş'i istişarelerde bulunmak üzere Türkiye'ye çağırdı.

2001 – İlk kadın Jale İnan öldü.

2002 - Hindistan'da Müslümanların Hindu fanatikleri taşıyan bir treni ateşe vermesi sonucu 60 kişi öldü.

2008 - İstanbul'da tersane işçileri, taşeron ve güvencesiz çalışma koşullarından dolayı art arda gelen işçi ölümleri nedeniyle, Liman, Tersane Gemi Yapım-Onarım İşçileri Sendikası'nın (LİMTER-İŞ) çağrısıyla üretimden gelen gücünü kullanarak greve çıktı. Tuzla tersaneler bölgesindeki iki günlük greve yüzde 70 katılım sağlanırken, birçok tersanede işler durdu. Grev sonrasında tersane patronları, işçilerin taleplerini kabul etti.

2010 - Şili de 8.8 büyüklüğünde deprem oldu.

2011 – Muhafazakâr sağın en önemli siyaset adam Necmettin Erbakan öldü.

2020 - İdlib saldırısı: İdlib'te Suriye Hükûmeti tarafından Türk konvoyuna saldırı sonucu 33 asker öldü, 32 asker yaralandı.