1839
yılında Bursa'da doğan Ahmet Muhtar Bursa Işıklar Askerî İdadisi'ni bitirdikten
sonra girdiği Harbiye Mektebi'ni 1860 yılında birincilikle bitirerek kurmay
yüzbaşı oldu.
Serdar-ı
Ekrem Ömer Paşa'nın yanında Karadağ Savaşlarına katıldı. Bu savaşta küçük bir
süvari birliğiyle Ustruck Geçidi'ni ele geçirmeyi ve iki yerinden yaralanmasına
rağmen destek kuvvetler gelene kadar geçidi elinde tutmayı başardı. Bu
başarısından dolayı binbaşılığa yükseltildi. Bir süre Harbiye’de eğitim subayı
olarak görev yaptı. 1863 yılında, sonradan Darüşşafaka Cemiyeti'ne dönüşecek
olan Cemiyet-i Tedrisiyye-i İslamiye'nin kurucuları arasında yer aldı. 1864
yılında Abdülaziz'in oğlu şehzade Yusuf İzzeddin Efendi'nin öğretmeni oldu.
Şehzadeye 1864-1867 yılları arasında İngiltere, Fransa, Almanya ve Avusturya
gezilerinde refakat etti.
Ahmet
Muhtar 1867 yılında tekrar Karadağ'a döndü ve Karadağlı isyancılara karşı karşı
büyük başarılar kazandı. 1869 yılında Yemen'e tayin edildi. Yemen'deki Arap
isyanlarına karşı kazandığı başarılardan dolayı 1871 yılında 33 yaşında Müşir
(Mareşal) rütbesini kazandı ve Yemen'e vali oldu. Daha sonra Şumnu, Erzurum,
Bosna-Hersek ve Karadağ'da görev yaptı. 93 Harbi'nin arifesinde padişah II.
Abdülhamit tarafından Kafkas cephesinin başkomutanlığına getirildi.
30
Mart 1877'de Erzurum'a ulaştı. 27 Nisan'da Rus birlikleri Doğubayazıt’ı işgal
etti. 17 Mayıs'ta Ardahan Rusların eline geçti. Ahmed Muhtar Paşa Erzurum'u
savunmak için Zivin'de bir savunma hattı oluşturdu. Komuta ettiği ordu Rus
Ordusu'na karşı 25 Ağustos'ta Gedikler Muharebesi, 24 Ekim'de ise Yahniler
Muharebesi'ni kazandı. Bu savaşlar sonrası Gazi unvanını kazandı.
Ancak
Alacadağ Muharebesi'nde komuta ettiği Osmanlı ordusu yenilince, Ahmed Muhtar
Paşa ordusuyla Erzurum’a çekildi. Ruslara karşı çok daha az bir asker gücüyle
savaşmasına rağmen Aziziye Tabyası'nda Rusları defalarca geri püskürtmeyi
başardı. İstanbul'dan asker desteği istemesine rağmen asker yardımı alamayınca
Kafkas ordusunu Bayburt'a çekmeye karar verdi.
Bu
sırada Tuna Cephesindeki Rus ordularının İstanbul'a yaklaşması üzerine
İstanbul'a çağrıldı ve Çatalca'da Ruslara karşı bir savunma hattı kurmakla
görevlendirildi. Ruslarla Ayastefanos Antlaşması görüşmeleri başlayınca savunma
hattını Bakırköy'e kadar çekti. Savaşın son günlerinde Genel Kurmay
başkanlığına getirildi.
Ahmed
Muhtar Paşa 93 Harbi sonrasında Tophane-i Amire yöneticiliği, Manastır Valiliği
ve Üçüncü Ordu müfettişliği gibi görevlerde bulundu. 1882-1908 yılları arasında
Fevkalade Komiser görevine atanarak 26 yıl Mısır'da yaşadı.
1912’de
Halâskâr Zâbitân’ın İttihat ve Terakki
Cemiyeti çoğunluklu meclisin aleyhinde Askerî Şura'ya muhtıra vermesinin
üzerine, Sultan V. Mehmet Reşad, görece tarafsız sayılan Gazi Ahmet Muhtar
Paşa’yı 22 Temmuz 1912’de sadrazam ilan etti. Sadrazamlığı sırasında kabine
yönetimine gelen muhalif baskılar sebebiyle ve de Balkan Savaşları'nın başlamış
olması üzerine, Gazi Ahmed Muhtar Paşa'nın önerisiyle 5 Ağustos 1912'de 4.
Meclis-i Mebusan dağıtıldı. Sıkıyönetim ilan edildi. 29 Ekim 1912'de de Gazi
Ahmed Muhtar Paşa sadrazamlık görevinden istifa etti. Sadrazamlığı, Sultan V.
Mehmet Reşat saltanatında 22 Temmuz 1912 - 29 Ekim 1912 tarihleri arasında üç
ay sekiz gün sürmüştü.
Ahmed
Muhtar Paşa askerlik yeteneğinin yanı sıra gökbilim ve matematiğe ilgi
duymaktaydı. Uluslararası saat sistemi ve Miladi takvim sisteminin
kullanılmasını savundu. Bu konuda Islahat-ül Takvim adlı bir kitap yazdı. Ayrıca
İstanbul'daki Darüşşafaka Lisesi'ni kurucusudur. 1890 yılında açılışını yaptığı
İstanbul'un Avrupa tren terminali olan Sirkeci Garı'na ilk önce Ahmet Muhtar
Paşa'nın adı verilmişti, sonradan sadece "Sirkeci Garı" olarak
anılmaya başladı.
21
OCAK’IN ÖNEMLİ OLAYLARI
1522
- Rodos'un Osmanlı Donanmasınca fethi.
1892
- Besteci, ud ve çello virtüözü ve portre ressamı Şerif Muhittin Targan doğdu
1919
- Gazi Ahmet Muhtar Paşa, İstanbul'da öldü. Paşa, 1 877- 1878 Türk-Rus
Savaşı'nda Doğu Anadolu Cephesi kumandanı idi. 23 yıl Mısır Elçiliğinde'nde,
daha sonra Senato Başkanlığı'nda ve Başbakanlık'ta bulunmuştu. 79 yaşındaydı.
1919
- Trablusgarp'te İtalyanlara karşı direnen Prens Osman Fuat, İngilizlere teslim
olmayı reddetti ve Fransızlara sığındı
1920
- Harbiye Bakanı Cemal Paşa ve Genelkurmay Başkanı Cevat Paşa görevlerinden
istifa ettiler. Cemal Paşa, üç yüksek komiserin kendileriyle ilgili notasını
Ankara'ya bildirdi.
1920
- Antep'te iki Fransız eri, bir Türk kadınının çarşafını çıkarmak isteyince,
anasını savunan 1 0- 1 2 yaşlarındaki oğlu süngülenerek öldürüldü. Halk
galeyana geldi. Büyük bir cenaze töreni yapıldı. Dükkanlar kapatıldı
1921-
Ethem üzerine Gördes yönüne harekata devam edildi. Ethem'in kardeşi Yüzbaşı
Tevfik Bey, Yunanlılarla bir teslim protokolü imzaladı. Buna göre Ethem,
kuvvetleriyle birlikte Yunan işgal bölgesine girecek, silahlannı teslim edecek;
Yunan Hükümeti'ne teslim olan subaylann maaşlannı ve hepsinin yiyeceğini
Yunanlılar sağlayacak
1921-
Karargahı Geyve' de olmak üzere bağımsız tümen yetkisinde Kocaeli Kumandanlığı
kuruldu ve komutanlığına eski 9. Kafkas Tümeni Komutanı Albay Halit Bey atandı
1921-
Alemdar'ın polisten aldığı bilgiye göre, polis kayıtlarında İstanbul'da 846
Müslüman, 1 .488 gayrimüslim vesikasız, 579 Müslüman, 122 gayrimüslim vesikalı
fahişe çalışıyor.
1922
-Bolu Mebusu Tunalı Hilmi, yazışmalarındaki devletlu, vekfiletpenahileri,
senaverleri vb. lakap ve saygı ibarelerinin kaldırılmasını istedi. Önerge
Meclis'te reddedildi. Tunalı Hilmi, önergesini savunurken bunların hem zaman
israfına sebep olduğunu, hem de halkçı bir hükümet yönetimine yakışmadığını
söyledi.
1938
- Besteci ve ses sanatçısı Yıldırım Gürses doğdu.
1943
- Varlık Vergisi ödemesinin son günüydü. Vergisini ödemeyen mükelleflerin ev ve
iş yerlerindeki malları haczedildi, daha sonra da icra yoluyla satış yöntemiyle
vergileri tahsil edildi.
1946
- Türkiye İş Kurumu kuruldu.
1951
- Kore'den ilk hasta ve yaralı kafilesi, Ankara'ya geldi.
1952
- Ordu eski milletvekili ve mizah dergisi Akbaba'nın sahibi Yusuf Ziya Ortaç,
Cumhuriyet Halk Partisi'nden istifa etti.
1958
- Lefkoşa'da taksim lehine gösteri yapan Kıbrıslı Türk gençlerine İngiliz
askerleri müdahale etti; bir genç ağır yaralandı, altı kişi tutuklandı.
1959
- Ulus gazetesinin Yazı İşleri Müdürü Ülkü Arman ve Yakup Kadri Karaosmanoğlu
birer yıl hapse mahkûm oldu; gazete bir ay süreyle kapatıldı. Yakup Kadri
Karaosmanoğlu'nun "Nalıncı Keseri" başlıklı yazısı dava konusu
olmuştu.
1961-
Yerli malı otomobil yapmak için 9 şirket birleşti
1972
- Cidde'ye yaptığı Hac seferinden dönen Marmara adlı THY uçağı, 5 kişilik
mürettebatıyla düştü. Hostes Hülya Maviler yanarak öldü, diğerleri yaralı
olarak kurtarıldı.
1981
- Ankara Cumhuriyet Savcı Yardımcısı Doğan Öz'ü öldürmekten sanık İbrahim
Çiftçi, Ankara Sıkıyönetim Mahkemesince üçüncü kez ölüm cezasına çarptırıldı.
1983
– Yazar Kemal Bilbaşar doğdu.
1985
- 1983'ten beri süren Yazarlar Sendikası davasında sanıklar beraat etti.
1990
- Adnan Oktar ve müridi oldukları öne sürülen 66 erkek ve 68 kadın gözaltına
alındı.
1992
- İstanbul'da evlerde doğal gaz kullanılmaya başladı.
1997
- Atatürkçü Düşünce Derneği, Başbakan Necmettin Erbakan hakkında konutta
verdiği yemek daveti nedeniyle suç duyurusunda bulundu.
2005
- İzmit İşletmesinin kapatılmasını protesto için fabrikaya kapanan SEKA
işçileri, Kurban Bayramı'nı fabrikada geçirdi.
2008
- Türkiye nüfusunun Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre, 2007 sonu
itibarıyla 70 milyon 586 bin 256 kişi olarak açıklandı. Ülkede ikamet eden 98
bin 339 yabancı uyruklu sayısı düşüldüğünde, Türkiye'de yaşayan Türkiye
vatandaşlarının sayısının 70 milyon 487 bin 917 kişi olduğu bildirildi.
2010
- Ümit Boyner, TÜSİAD'ın yeni Başkanı seçilerek, TÜSİAD'ın tarihindeki ikinci
kadın Başkanı oldu.
2012
- Türkiye'de ilk yüz nakli gerçekleştirildi.
2013
- Bilim insanı, jeofizik mühendisi ve eğitimci Ahmet Mete Işıkara vefat etti
2013
– Yazar İsmet Kür vefat etti
2016
– İş adamı Mustafa Koç vefat etti.
2017
– Eski Dışişleri Bakanı Vahit Melih Halefoğlu vefat etti.
Yorumlar
Yorum Gönder