13 Ocakta Meydana Gelen Olaylar ve Rauf Denktaş

 

Günün Portresi

Rauf Denktaş

 Kıbrıs Mücahitlerinin Toros kod adlı önderi, KKTC Kurucu Cumhurbaşkanı, fotoğraf sanatçısı, büyük devlet adamı  onun da ötesi adam gibi adam,  RAUF DENKTAŞ Hakim Raif Bey'in oğlu olarak 27 Ocak 1924 tarihinde Baf’da doğdu.  1,5 yaşındayken annesini kaybetti.  Anneannesi ve babaannesi tarafından büyütülen Denktaş, 1930 yılında İstanbul'da ilkokuldan liseye kadar eğitim veren Fevzi Ati Lisesi'nde yatılı öğrenci olarak eğitimine başladı. Ortaokuldan sonra Kıbrıs'a döndü ve 1941 yılında Lefkoşa İngiliz Okulu'ndan mezun oldu. Mezuniyetinden sonra Fazıl Küçük'ün yayımladığı Halkın Sesi gazetesinde yazılar yazmaya başladı. Bir süre Magosa'da tercümanlık, mahkemelerde kâtiplik ve İngiliz Okulu'nda öğretmenlik yaptı. 1944 yılında hukuk eğitimi için İngiltere’ye gitti. 1947 yılında eğitimini tamamlayarak adaya döndü ve avukatlığa başladı. 10 Haziran 1949 tarihinde Savcı oldu ve aynı yıl Aydın Hanım'la evlendi. 1956 yılında başsavcılığa yükseldi.

Kıbrıs Türklerinin 27 Kasım 1948 tarihinde düzenlediği ilk mitingde henüz 24 yaşında iken  Fazıl Küçük ile beraber kalabalığa hitap etti.. Türk cemaatinin önemli ama anlaşamayan isimleri Faiz Kaymak ve Fazıl Küçük arasında bir ara bulucu rolünü üstlenerek Türk Toplumunun birlik-beraberliğine katkıda bulundu. Savcılık görevinden emeklilik hakkını kazanmasına altı ay kala istifa ederek Türk Toplumunun sorunlarıyla uğraşmaya başladı.

Ali Conan isimli bir banka müfettişi  kimliği ile Lefkoşa’ya gelen Bozkurt Kod adlı Albay Albay Rıza Vuruşkan ve diğer arkadaşları ile birlikte  Türk Mukavemet Teşkilatını 1 Ağustos 1958 tarihinde kurdular.

Zürih-Londra antlaşmaları öncesinde Fazıl Küçük ile birlikte Ankara'ya Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ile görüşmeye gitti. Bu görüşmede adaya Türk askerinin gönderilmesi teklifini dile getirdi. 1959 Zürih ve Londra Antlaşmaları ile, 1960 Antlaşmaları ve Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasası'nın hazırlanmasında çaba gösterdi. Aynı yıl Türk Cemaat Meclisi üyeliği ve Türk Cemaati İcra Komitesi Başkanlığı'na seçildi. 1963 olaylarından sonra temaslarda bulunmak üzere Ankara'ya gitti.

1964'teki Londra Konferansı'ndan sonra Makarios tarafından istenmeyen adam ilan edildi. Kıbrıs'a girmesi yasaklandı. Gizlice Erenköy'e çıkarak savaşa katıldı. 1967 yılında adaya gizlice girerken tutuklandı. Yoğun girişimler sonucu Türkiye'ye iade edildi. 1968 yılında adaya giriş yasağı kaldırılınca Kıbrıs'a döndü.

1970 seçimlerinde Türk Cemaat Meclisi Başkanlığı'na seçildi. 18 Şubat 1973 tarihinde Fazıl Küçük görevinden ayrılması üzerine Kıbrıs Cumhurbaşkanı Yardımcısı seçildi. Bu görevinden 28 Şubat 1973 tarihinde istifa etti ve aynı gün Kıbrıs Türk Yönetimi Başkanı seçildi. Kıbrıs Harekâtı’nın ardından 13 Şubat 1975 tarihinde Kıbrıs Türk Federe Devleti'nin ilanından sonra devlet ve meclis başkanı görevlerini de yürüttü ve anayasa uyarınca 1976 yılında yapılan ilk genel seçimlerde devlet başkanlığına seçildi. 1983 yılından 2000 yılına kadar yapılan bütün seçimlerde Cumhurbaşkanı seçildi. 2004 yılında BM genel sekreteri Kofi Annan'ın Kıbrıs Sorununun çözümü için hazırladığı ve Türkiye’nin de onayladığı Annan Planı'na karşı çıktı, yapılan referandum sonucunda plan Kıbrıslı Türkler tarafından kabul edildi. Ancak Kıbrıslı Rumların reddetmesi üzerine plan hayata geçmedi. Türkiye Cumhuriyetini yönetenlerle Kıbrıs Sorunu konusunda yaşanan ayrışmalar, Başbakan Erdoğan’ın onu suçlayıcı, hatta Türkiye’den kovmak olarak algılanan söylemleri ve Kıbrıs Türklerinin referandumda Annan Planı’nı desteklemesi gibi nedenlerle 17 Nisan 2005 tarihinde yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmadı. 24 Nisan 2005 tarihinde de, görevini yeni seçilen cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat'a devretti.

Politik yönü yanında, yazar ve fotoğraf sanatçısı gibi özellikleriyle de temayüz etmişti. Aşağıda listesini verdiğimiz –Ki Rumca ve İngilizce kitapları listeye alınmamıştır- kitapları olan Rauf Denktaş, gazetelerde yazılar yazmış, televizyon programları yapmış, seri konferanslar vermiş hatta bir dizide konuk oyuncu olarak rol almıştır.

Rauf Denktaş, tedavi gördüğü hastanede 13 Ocak 2012 tarihinde 88 yaşında vefat etti. Vefatının ardından Türkiye ve KKTC'de ulusal yas ilan edildi. 17 Ocak 2012 günü, yapılan devlet töreniyle Lefkoşa'daki Cumhuriyet Parkı'nda defnedildi. Törene Türkiye’den  Cumhurbaşkanı, Başbakan, TBMM Başkanı,  CHP ve MHP Liderleri ve 7 Bakan’ın katıldığı son yıllarda Türk Devletinin en geniş katılımla temsil edildiği cenaze törenlerinden birisi oldu.

 

Kitapları

Akritas Planı

Atatürk, Din ve Laiklik – Atatürk

Ateşsiz Cehennem

Criminal Cases; 12'ye 5 Kala

Gençlere Öğütler

Gençlerle Başbaşa

İlk Altı Ay

İmtihan Dünyası

Kadın ve Dünya

Kalbimin Sesi

Kapılar -

Karkot Deresi

Kıbrıs Davamız

Kıbrıs Girit Olmasın

Kıbrıs Meselesinde Son Durum

Kıbrıs'ta Bitmeyen Kavga

Kur'ân'dan İlhamlar

O Günler

Rauf Denktaş'ın Hatıraları, 10 Cilt

Saadet Sırları;

Seçenekler ve Kıbrıs Türkleri

Vizyon

Yarınlar İçin

 

13 Ocakta Gerçekleşen Önemli Olaylar

1822- Yunanistan Bağımsızlığını ilan etti

1863 - Darülfünun, Kimyager Derviş Paşa'nın verdiği halka açık fizik dersi ile eğitim hayatına başladı.

1863- Posta Pulu kullanılmaya bailadı

1898 - Emile Zola'nın L'Aurore gazetesinde yayımladığı J'accuse (İtham ediyorum) başlıklı açık mektup, Dreyfus davası'nı kamuoyunun dikkatine taşıdı.

1909 - Atatürk’ün Üçüncü Ordu Selânik II.Redif Tümeni Kurmay Başkanlığına getirilişi.

1912 – Ermeni Patriği Terziyan Efendi, Adliye ve Harbiye Nezâretlerine de birer dilekçe yazarak hayatının müdafaasını Ermenileri kışkırtan Azadamard ve Jamanak gazeteleri haklarında kanuni işlem yapılmasını istedi.

1919-  9. Ordu'nun karargâhı Kars'tan Erzurum'a nakledildi. Ruslardan kalan binlerce ton savaş aracı ve yiyecek de birlikte nakledildi.

1919 – Medine Şerif Hüseyin’in adamlarına teslim edildi. Teslim kararı 10 Ocakta verilmişti.

1919 - İngiliz generali Allenby, 6 Ordu Kumandanı Ali İhsan Paşa'nın görevden alınmasını istedi. İngiliz Yüksek Komiseri de, Yıldırım Birlikleri Müfettişi Nihat Paşa'nın görevden alınmasını istedi. Nihat Paşa 22 Ocak, Ali İhsan Paşa 9 Şubat'ta görevden alınacaktır

1920 - Sultanahmet Mitingi ... 160.000 kişinin katıldı􁍧ı mitingde İstanbul, İzmir ve Edime'nin Türkiye'den koparılamayacağı belirtildi,

1920 - Milli Aşireti Reisi Mahmut, Ali Saip Bey'in çağrısına cevap vererek Urfa'nın kurtarılması için yardıma hazır olduklarını bildirdi

1920 - Esat Paşa başkanlığındaki İstanbul Birinci Divanıharp, Genel Savaş'ta Elazığ'da Ermenileri toplu olarak katletmekten sanık İttihat ve Terakki Genel Merkez üyesi ve Teşkilat-ı Mahsusa Başkanı Bahattin Şakir Bey'in idamına karar verdi

1920 – Yazar-Romancı Necati Cumalı doğdu

1920 - Konya'da milli mücadele lehine yayın yapan Öğüt Gazetesi kapatıldı. Gazetenin kapatılmasını İngiliz Karadeniz Orduları Başkomutanı General Milne, İtalyan İşgal Kuvvetleri Komutanlığı'ndan istemişti.

1921 -Atlı birlikler, 4 gün önce Yunanlılann işgal ettiği Bilecik'i ve Domaniç'i kurtardılar. Yunanlılann çekilirken Yerköy, Aşağıköy, Küplüce ve Bilecik istasyonunu yaktıkları anlaşıldı.

1921- Ethem kuvvetleriyle Batı Cephesi birlikleri arasında Kütahya'da şiddetli çarpışmalar devam etti. Askerlerin durumu kritik. Ethem kuvvetleri de istemeyerek savaşıyor.

1922-Yunanlıların Anadolu'dan çıkarılması uzadıkça Mustafa Kemal'in muhalifleri artıyor. Kara Vasıf Bey, Müdafaa-i Hukuk Grubu'ndaki görevinden çekildi.

1923 - Bakanlar Kurulu Başkanı Rauf Bey (Orbay), TBMM’de Lozan Konferansı’yla ilgili olarak Hükümet görüşünü açıkladı.

1928 - Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğrenci Derneği'nin toplantısında, "Türkiye'de Türkçeden başka lisan konuşulamaz" kararı alındı.

1938 - Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü kuruldu

1942 - II. Dünya Savaşı: Ekmek Karnesi uygulamasına başlandı.

1943 - Maarif Vekaletine bağlı olmak üzere, 4357 sayılı kanun ile İlkokul Öğretmenleri Sağlık ve Sosyal Yardım Sandığı (İlksan) kuruldu.

1944 - "Refah faciası" davası sona erdi. Amiral Mehmet Ali Ülgen ve bütün sanıklar beraat etti.

1951 - TKP tevkifatları başladı.

1956 - Adnan Menderes ve Namık Gedik hakkında 6-7 Eylül Olayları nedeniyle soruşturma açılmasını isteyen önerge reddedildi.

1957- Ünlü Hukuk bilgini Ebül‘ulâ Mardin vefat etti.

1959 - Kadın avukatlar Refik Erduran aleyhine dava açtı. Erduran'ın "Bir Kilo Namus" adlı yapıtında kadınların şeref ve haysiyetlerinin zedelendiğini ileri sürdüler.

1966 - Hürriyet gazetesi, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Lyndon Johnson'un, eski Başbakan İsmet İnönü'ye yazdığı mektuba ilişkin, gazeteci Cüneyt Arcayürek'in haberini yayımladı. Mektup ve İnönü'nün cevabi mektubu, 14 Ocak'ta TBMM'de görüşüldükten sonra, 15 Ocak'ta kamuoyuna açıklandı. Bu mektup 1964'teki Kıbrıs bunalımı sırasında yazılmıştı ve Lyndon Johnson mektubunda, Türkiye'nin Kıbrıs'a müdahale etmemesini istemişti.

1968 - Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı İsmet İnönü, Türkiye İşçi Partisi'ne (TİP) çattı; "Şimdi kalkmışlar kalkınma, plan, yabancı sermaye, petrol geleceği ve antiemperyalist mücadele hakkında bizimle doğru yön yarışması yapmak istiyorlar" dedi.

1970 - Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) yöneticisi, Fakir Baykurt, Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı tarafından açığa alındı.

1973 - Öğretmen, çevirmen, sanat tarihçisi ve yazar Sabahattin Eyuboğlu vefat etti.

1982 - Air Florida Havayolu Şirketine ait bir Boeing 737 tipi bir yolcu uçağı, kalkıştan hemen sonra, Amerika Birleşik Devletleri Washington'daki 14. Cadde köprüsüne çarptı ve daha sonra Potomac nehrine düştü: 78 kişi öldü.

1986 - İşkence yapanlara verilen cezaların arttırılması ve sorgu sırasında sanık avukatlarının da hazır bulunmasını öngören yasa önerisi, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde reddedildi.

1986 - Savunma Sanayii Müsteşarlığı kuruldu.

1990 - Atatürk Barajı'nda su tutulmaya başlandı.

1990 - Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk zenci valisi L. Douglas Wilder, Virginia'da görevine başladı.

1992 - Japonya, II. Dünya Savaşı sırasında Japon askerlerinin, on binlerce Koreli kadını seks kölesi olmaya zorlamalarından ötürü özür diledi.

1993 - Irak'a karşı başlatılan ikinci harekata, İncirlik Üssü'nden kalkan "Çekiç Güç" uçakları da katıldı.

1993 - Samanyolu TV kuruldu. FETÖ’nün günyüzüne çıkışı.

1994 - Başkent Üniversitesi kuruldu.

1994 - Grevli, toplu sözleşmeli sendika hakkı istemek ve yüzde 15'lik memur zammını protesto etmek için memurlar Ankara'da eylem yaptı. Polis, memurlara müdahale etti. Ankara Emniyet Müdürü Orhan Taşanlar bazı memurları tokatladı.

1997 - Susurluk soruşturması kapsamında özel tim görevlisi polisler Ayhan Çarkın, Oğuz Yorulmaz ve Ercan Ersoy, tutuklanarak ceza evine gönderildi. 14 Ocak'ta ise Sedat Bucak'ın 3 koruma polisi ile şoförü de, DGM'ye sevk edildi. Koruma polisi Ömer Kaplan, savcılık tarafından serbest bırakıldı. 2 polis ile şoför tutuklandı.

2000- Jet Fadıl diye de bilinen Fadıl  Akgündüz’ün Jet-Pa balonu patladı. 44 Trilyon liralık haciz.

2001 - El Salvador'da 7,6 büyüklüğünde deprem: 840 kişi öldü.

2005 - Diyarbakır Emniyet Müdürü Gaffar Okkan ile 5 polis memuru dahil, 13 kişinin öldürülmesi, çok sayıda kişinin yaralanması olaylarına katıldığı iddiasıyla yargılanan Hizbullah üyesi Mehmet Fidancı, müebbet hapse mahkûm edildi.

2007 - Japonya'nın kuzeyinde, Büyük Okyanus'ta 8,3 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi.

2010 - Haiti'de 7 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. 30000 ile 50000 arasında insan öldü.

2012 – Fenerbahçeli ünlü Milli Futbolcu Lefter Küçükandonyadis vefat etti.

2012 - Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kurucu Cumhurbaşkanı, Rauf Denktaş solunum yetmezliği nedeniyle kaldırıldığı hastanede vefat etti.