8 MAYIS

Günün Konusu

Türk Ortodoks Patrikhanesi

“Düşmanlarımızın her şeyi var, bizim silah ve cephanemiz yok. Fakat göğsümüzde imanımız var, mutlaka kazanacağız. Yaşasın muzaffer Türk Ordusu!” Papa Eftim

Bugün Türk Ortodoks Kilisesinin 2. Patriği Turgut Erenerol’un yani dini adıyla Papa II. Eftim’in vefatının (8. Mayıs.1991) yıldönümü. Bu nedenle bugün, Kurtuluş savaşımıza büyük katkıları olan bu patrikhaneyi tanıtmak istiyorum.

Anadolu’nun istilasına karşı direnenler yalnızca Müslüman Türkler değildi. Hıristiyan Türkler de sayıları az olmasına rağmen Millî Mücadeleye tam destek vermiştir. Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi’nin Millî Mücadele aleyhine yürüttüğü yıkıcı faaliyetler karşısında en büyük rol şüphesiz Papa Eftim’îndir.  Sivas Kongresi sırasında Sivas’a gelerek Atatürk’e ve Kuvayı Milliye’ye Bağlılığını bildiren Keskin Metropoliti Pavli Karahisarlıoğlu, 23 Nisan 1920’de Ankara’da Millet Meclisi’nin açılış duasını okuyan din adamları arasında da yerini alır… Cemaatiyle birlikte Kurtuluş Savaşı’nda “Umum Anadolu Türk Ortodoksları Cemaatleri” olarak yer alır.

Pavli Karahisarlıoğlu, Fener Rum Ortodoks Patrikhanesine karşı yayımladığı beyannamede şöyle diyordu: “Fener  Patrikhanesi, dinî ve ruhani vazifesini ihmal ederek, şanlı Türk milletinin, şanlı biz evlatlarını hilelerle Yunanlı yapmaya kalkışması ve Avrupa’ya böyle göstermesi, Türk milletinin aleyhine şikâyetlerde bulunması, Allah’ın emrine ve hakikatine muhaliftir.”

Türk Ortodoksları, Fener Rum Patrikhanesi’nin Yunanlıları destekleyen tavrına karşı 1921 yılında Kayseri Zincirdere’de “Müstakil Ortodoks Patrikhanesi’ni kurdu ve Yunan ordusuna karşı Türk ordusunu destekledi. Pavli Karahisarlıoğlu da Patrik olarak Papa Eftim unvanını kullanmaya başladı…

 Atatürk onun hakkında “Papa Eftim Türk İstiklâl Savaşına bir ordu kadar hizmet etmiştir” diyerek takdirlerini iletmiştir.

Lozan Antlaşması sonucunda Fener Rum Patrikhanesi’nin İstanbul’da kalmasına karşılık Türk Ortodoksları Anadolu’daki Rumlarla birlikte mübadele ile Yunanistan’a gönderildi. Mübadele sonunda cemaatinin çoğu dağılınca Papa Eftim ve ailesi İstanbul Karaköy’deki Panayia Kafatiani kilisesine yerleşerek çalışmalarını oradan yürüttü.

Fener Patrikhânesi, çoğunlukla Galata bölgesinde bulunan Türk Ortodoksları’nın işlerini yapmıyordu. 7 Temmuz 1924’te Fener Patrikhanesi’nden ayrılan Galata cemaati olarak bilinen Türk Ortodoksları Papa Eftim’e biat etti. Galata Merkez Panaiya Kilisesi’nde üç piskopos tarafından piskoposluğu takdis edilen Papa Eftim 18 Mart 1926’da Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi’ni kurdu. Adını da Zeki Erenerol olarak değiştirdi. Türk Ortodoks Kilisesi’nde dua ve ilahîleri Türkçe yaptırmaya başlaması Fener Patrikhanesi’nin Türk Ortodoks Kilisesine saldırılarının artmasına yol açtı.

Bu kiliseyi kendisi için büyük tehlike gören Fener Rum Ortodoks Patrikhânesi bu defa Papa Eftim’i çeşitli maddî vaatlerle kazanmaya çalıştıysa da başaramadı ve ümidini onun ölümüne bağladı. Ancak Papa Eftim 1968’de ölünce beklenenin aksine Türk Ortodoks Kilisesi dağılmadı; büyük oğlu Turgut Erenerol II. Papa Eftim adıyla yerine geçerek babasının mücadelesini sürdürdü. Onun 8 Mayıs 1991 tarihinde ölümü üzerine de yerine kardeşi Selçuk Erenerol geçti.. Patrikhane 2002’den beri Selçuk Erenerol’un oğlu Paşa Erenerol tarafından yönetilmektedir. Patrikhane’nin görünen yüzü Patrikhanenin Basın ve Halka İlişkiler Sorumlusu görevini yürüten Sevgi Erenerol’dur… Türk Ortodoks Patrikhanesinin Türk  Milleti için ne kadar önemli olduğunun göstergesi; FETÖ’nün Sevgi Erenerol’ü Ergenekon Kumpasına dahil edilerek  6 yıl iki zindanlarda tutması ve bir papazın burnu kanasa yeri göğü oynatan batı kamuoyunun bu olaya tepkisiz kalmasıdır…

Fotoğraf: PAPA 1. Eftim TBMM'nin önünde halka nutuk atıyor

 8 MAYIS TARİHTE BUGÜN

·         1902- Karayipler'de Antil Denizinde bulunan Fransa'ya bağlı Martinique adasındaki Pelée Yanardağı patladı: 30 bin kişi öldü.

·         1903- Fransız ressam Paul Gaugin öldü.

·         1911- İktisatçı ve sosyolog Sabri Ülgener doğdu..

·         1916- Rus kuvvetleri Kop dağlarından atıldı

·         1919- Padişah eski Bahriye Nazırı Rauf Orbay'ın emeklilik isteğini onayladı. Rauf Bey Atatürk’e katılacaktır

·         1920- San Remo Konferansında Edirne’nin Yunanlılara bırakılmasının öğrenilmesi üzerine, Edirne Sultan Selim Camii avlusunda büyük bir miting yapılarak Edirne'nin Türk yurdu olduğu dile getirildi

·         1952 - Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü kuruldu.

·         1961 - Uluslararası Af Örgütü kuruldu.

·         1972 - Bülent Ecevit ve listesinin olağanüstü kongrede kazanması üzerine; İsmet İnönü, 33 yıl 4 ay 11 gün yürüttüğü CHP Genel Başkanlığı'ndan istifa etti.

·         1980 - Çiçek hastalığının artık yeryüzünden kökünün kazınmış olduğu, Dünya Sağlık Örgütü tarafından ilan edildi.

·         1987- Türk ressam ve müzeci Elif Naci öldü

·         1991- Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhânesi patriği Turgut Erenerol  (Papa II. Eftim) Vefatı

·         1997 - China Southern Airlines'a ait bir Boeing 737 tipi uçağı, Shenzhen Bao'an Uluslararası Havalimanına inişi sırasında fırtına nedeniyle kaza yaptı. Kazada 35 kişi yaşamını yitirdi.

·         2010 - Bucaspor tarihinde ilk defa Süper Lig'e yükseldi.

·         2015 -  Türk tiyatro, sinema sanatçısı ve yönetmeni Zeki Alasya öldü.