Günün Portresi
Geleneksel Türk Tiyatrosunun Piri,
Naşit ÖZCAN
Komik
Naşit Efendi ve Komik-i Şehir (Büyük Komedyen) olarak da anılan tuluat ustası,
tiyatro oyuncusu ve yöneticisi Naşit Özcan 1886 yılında İstanbul’da doğdu. İlk
ve ortaöğreniminin ardından Baytar (Veteriner) Mektebi’ne girdi. Okuldan sık
sık kaçarak tiyatroya gittiği için 14 yaşında er olarak Muzıka-i Humayun
(Saray Orkestrası, 1900)’a alındı. Yapılan sınavda on iki çeşit taklit
yaparak başarı kazanarak, Saray ortaoyunu takımına girdi. İlk tuluat derslerini
de Abdi Efendi’den aldı…
Naşit
Özcan’ın Abdürrezzak Efendi’nin Kavuklu Hamdi ve Küçük İsmail’in
Ortaoyunu Topluluğu ile Kel Hasan’ın Tuluat Topluluğunda ve Benliyan’ın Operet Topluluğu’na girdi. Ortaoyunu, kukla ve Karagöz çalışmaları yaptı,
Saray tarafından Fransa’ya gönderildi. Dönüşünde Saray’da oyunlar sergileyen batılı
gruplara katıldı. Güllü Agop’un Saray’da kurmuş olduğu Dram Kumpanyası’nda da
çalışan Naşit, Meşrutiyet’in ilanından sonra, halk önünde oynamaya başladı. 1910
yılından sonra serbest olarak çalışmaya başlayarak kendi adına topluluklar
kurdu. Bir tarafta ortaoyunu tiplerini başarıyla canlandırırken, bir
yandan da Mınakyan Kumpanyası’nın sahneye koyduğu melodramlarda da oynuyordu.
Kendine
özgü bir repertuvar yarattı. Osmanlı imparatorluğu içinde yer alan çeşitli
halkların lehçelerini büyük bir ustalıkla taklit etme hünerini gösteriyor, buna
karakterler arasındaki ayrıntıları da yerleştiriyordu. Dört de sinema filminde
oynayan Naşit Bey, asıl ününü yeni
tipler yarattığı tuluat tiyatrosunda kazandı. Tuluat oyunlarının İbiş
tiplemesine yeni bir kişilik kazandırdı. Aşçıbaşı Tosun Ağa, Leblebici Horhor,
Hoşkadem Kalfa, Surpik Dudu yarattığı ve başarıyla oynadığı en önemli
tiplerdir.
“Sultan Abdülhamit’i bile güldüren adam” olarak
anılan Naşit Özcan, sonradan Emel adını alacak olan Kantocu Amelya Hanım’la evlendi.
Bu evlilikten iki ünlü tiyatro oyuncusu Adile
Naşit ile Selim Naşit Özcan dünyaya geldi. Naşit’in
çıraklarından biri, ünlü komedyen İsmail Dümbüllü’dür. 1938 yılında jübilesi
yapılan sanatçı,1940 yılından sonra sahneye çıkmadı. 26 Nisan 1943’te öldü ve
Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi..
Tarık
Buğra İbiş’in Rüyası adlı romanı onun hayatından izler taşıyan bir romandır.
Ayrıca hayatı “Komik-i Şehir Naşit Bey” isimli tiyatro oyunuyla sahneye kondu…
Ruhu
şad, mekânı cennet olsun…
TARİHTE BUGÜN
İlk
defa, bir Osmanlı pilotu olan Fesa Bey (Evrensev), Osmanlı tayyaresi ile Türk
toprakları üzerinde uçtu.
26/04/1926
Atatürk
Türkocağı Kurultayında delegelerine hitaben; Biz doğrudan
doğruya milliyetperveriz ve Türk milliyetçisiyiz. Cumhuriyetimizin
dayanağı Türk topluluğudur diye başlayan ünlü nutkunu söyledi
26/04/1936
Romancı
ve hikâyeci Samipaşazade Sezai, İstanbul'da.
26/04/1941
Alman
orduları Atina'yı ele geçirdi.
26/04/1943
Tiyatromuzun
büyük oyuncularından Naşit Özcan. Tuluat tarzının en yetkin oyuncusu sayılan
Özcan tuluatın İbiş'ine kişilik kazandırmasıyla biliniyordu. Özcan sinema ve
tiyatromuzun ünlü isimlerinden Adile Naşit ve Selim Naşit'in babasıydı.
26/04/1961
Anayasal
bir kurum olarak Yüksek Seçim Kurulu oluştu
26/04/1964
Girne
Başparmak Dağları'na saldırıya geçen Rumlar 4 Türk'ü öldürdüler, Rum güçleri
Girne Geçidi'ne 8 kilometre yaklaştılar. Aynı gün, Lefkoşa'da yürüyüş yapan
5000 Türk kadın, Birleşmiş Milletler Barış Gücü komutanını
yuhalayarak taşladı ve "Türk Ordu'su Kıbrıs'a" diye bağırdı.
26/04/1967
Picasso'nun
bir tablosu yaşayan bir sanatçı için o güne kadarki en yüksek fiyattan,
532.000 dolara satıldı.
26/04/1971
Türkiyedeki
bütün radyolar Ankara'ya bağlandı.
26/04/1977
Cumhuriyet
Halk Partisi lideri Bülent Ecevit'in seçim otobüsü Niksar'da
kurşunlandı. Saldırıda 10 kişi yaralandı.
26/04/1985
Bolu
yakınlarında uçuruma yuvarlanan bir yolcu otobüsündeki 40 kişiden 20'si öldü.
26/04/1986
DSP
Genel Başkanı Bülent Ecevit Libya'nın Ankara Büyükelçiliğini
ziyaret ederek Amerika Birleşik Devletleri'nin Libya'yı 15 Nisan günü
bombalaması nedeniyle "geçmiş olsun" dileğini iletti.
26/04/1986
Rusya'da
Çernobil nükleer santralinde patlama oldu;
26/04/1988
İstanbul
Kartal'da 1500 gecekondu yıkıldı.
26/04/1991
İstanbul
Çavuşoğlu Lisesi Dünya Liselerarası Basketbol Şampiyonu oldu.
26/04/1994
Nelson
Mandela oyların büyük çoğunluğunu alarak Güney Afrika'nın ilk siyah başkanı
oldu.
26/04/1995
Türkiye'nin
ilk kadın kaymakamları Elif Arslan ile Özlem Bozkurt görevlerine başladılar.
26/04/2000
Cumhurbaşkanlığı
adaylığı için 13 kişi Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlık
Divanı'na başvurdu. Ancak daha sonra Fazilet Partili Vecdi Gönül adaylıktan
istifa etti. Aday sayısı 12'ye indi.
26/04/2006
Halk
Müziği sanatçısı Ali Ekber Çiçek öldü
Yorumlar
Yorum Gönder