15 NİSAN

Günün Portresi

KEMAL TAHİR

15 Nisan 1901-21 Nisan 1973

Asıl adı İsmail Kemalettin Demir’dir. 

Deniz subayı olan babası, Sultan II. Abdulhamid’in yaverlerindendi. Galatasaray Lisesi’ndeyken öğrenimini yarım bırakıp çalışmaya başladı. Avukat kâtipliği, Zonguldak Kömür İşletmeleri’nde ambar memurluğu, İstanbul’da Vakit, Haber, Son Posta gazetelerinde düzeltmenlik, muhabirlik, çevirmenlik yaptı. Yedigün, Karikatür dergilerinde sayfa sekreteri oldu, Karagöz gazetesinde başyazardı, Tan gazetesinin yazı işleri müdürlüğünü üstlendi.

1938’de Nâzım Hikmet’le birlikte Donanma Komutanlığı Askeri Mahkemesi’nde “askeri isyana teşvik” suçlamasıyla yargılandı. 15 yıl hapse mahkûm oldu. Çankırı, Çorum, Kırşehir, Malatya ve Nevşehir cezaevlerinde 12 yıl hapis yattı. 1950 affıyla hapisten çıktı.

Kemal Tahir’in romanlarında hapishane yaşantısından önemli izler vardır. Hatta ‘Kemal Tahir’i Kemal Tahir yapan hapishanelerdir’ desek, mübalağa yapmış olmayız. Hapishane gözlemlerine dayandırdığı her romanı tartışmalara yol açtı. Bazen düşünürüm, hapishaneler olmasaydı Türk Edebiyatı oldukça kısır olurdu.

1960’tan sonra tümüyle edebiyata yöneldi ve tek uğraşı yazarlık oldu, hayatını romanlarının geliriyle sürdürdü.

Para kazanmak için, kahramanları Mayk Hammer ve Sharlock Holmes olan taklit romanları yazdı. Bu taklit romanlar orijinallerinden daha fazla beğenildi, daha yüksek satış rakamlarına ulaştı.

Kemal Tahir; Osmanlı-Cumhuriyet ayrımını reddettiği, Osmanlıyı olumladığı, eşkıyalığa övgüler dizilmesine karşı çıktığı,  köy enstitülerine olumsuz baktığı için Marksist görüşe sahip olmasına rağmen,  bazı sol çevreler tarafından hep eleştirildi, dışlandı… 

Hatta Yalçın Küçük; “Kemal Tahir’i Sağ’a verelim, Peyami Safa’yı biz alalım”  diyerek, soldaki Kemal Tahir karşıtlığını zirveye taşıdı.

TARİHTE BUGÜN

5/04/1452	Rönesans'ın öncülerinden İtalyan, ressam, mimar, bilimci, mucit Leonardo da Vinci doğdu
15.04.1901	Ünlü romancımız Kemal Tahir doğdu
15.04.1912	2340 yolcusuyla ilk yolculuğuna çıkan Titanik transatlantiği, Newfoundland'ın güneyinde bir buzdağına çarparak battı, olayda 1.513 kişi öldü.
15.04.1915	Van'da Ermeni İsyanının başlaması ve Ermenilerin Türk'leri katletmesi.
15.04.1916	Rus donanması Trabzon'u bombaladı
15.04.1921	İsyancı Anzavur, Biga yakınlarında öldürüldü.
15.04.1921	Enver Paşa ile TBMM Moskova Elçisi Ali Fuat Paşa tam bir gün boyunca Moskova'da fikir alış verişi yapıyorlar
15.04.1922	Kanadalı bilim adamları Frederick G. Banting ve Charles H. Best, şeker hastalığına karşı kullanılan insülini buldu.
15.04.1923	Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nda değişiklik yapılarak kapsamı genişletildi.
15.04.1925	Doğu'da isyan başlatan Şeyh Sait yakalandı.
15.04.1929	İstanbul'da terzilik mektebi açıldı.
15.04.1933	Ankara-İstanbul tarifeli uçak seferleri başladı. Hükümet, aynı gün, Samsun-Çarşamba demiryolu hattını satın aldı.
15.04.1945	Zeytinyağının karneyle satılmasına karar verildi.
15.04.1945	Roman Yazarı Pınar Kür doğdu
15.04.1946	Şair Necip Fazıl Kısakürek , Sümerbank'a hakaret ettiği gerekçesiyle üç buçuk ay hapis, 115 lira para cezasına çarptırıldı.
15.04.1969	Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet dönemi bakanlarından Yusuf Kemal Tengirşenk öldü
15.04.1970	İlk elektronik hesap makinesini Japonlar buldu.
15.04.1978	Türk atlet Veli Ballı, Hollanda'da yapılan 9. Uluslararası Westland Maratonu'nda birinci oldu.
15.04.1980	Fransız varoluşçu filozof, yazar, eleştirmen Jean-Paul Sartre öldü
15.04.1971	İstanbul'da, Dr. Rahmi Duman'ın 15 yaşındaki oğlu Hakan Duman, kısa adı THKO olan Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu eylemcileri tarafından kaçırıldı.
15.04.1983	İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı, vatandaşlıktan çıkarılan Yılmaz Güney ve Cem Karaca'ya ait her türlü eserin basım, yayım, dağıtım ve bulundurulmasını yasakladı .
15.04.1990	Efsanevi sinema oyuncusu Greta Garbo öldü.
15.04.1994	Dünyanın en geniş kapsamlı ticaret antlaşması olan GATT, 120 ülkenin imzasıyla kabul edildi.
15.04.2000	Türk sinema oyuncusu Hayati Hamzaoğlu öldü
15.04.2001	Ekonomik kriz sonrası, Güçlü ekonomiye geçiş programı açıklandı
15.04.2004	Rauf Denktaş Annan Planının Kıbrıs Türklüğünün sonu olacağını söyledi